Malların mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi üzrə ekspertizaların keçirilməsi və nəticələrini təsdiq edən sənədin – Malın mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi barədə ekspertiza aktının verilməsi.
Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisindən malların ixracı zamanı gömrük rəsmiləşdirilməsi prosedurlarının həyata keçirilməsi üçün malın mənşə ölkəsini təsdiq edən “mənşə sertifikatı” tərtib olunur. Malın mənşə ölkəsi dedikdə malın tamamilə həmin ölkədə istehsal olunduğu və ya müvafiq qanunvericiliklə müəyyən olunmuş meyarlar əsasında kifayət qədər yenidən emala məruz qaldığı ölkə başa düşülür.
Malın mənşə ölkəsi ixrac olunan mallara tarif və qeyri-tarif tənzimlənməsini həyata keçirmək məqsədi ilə müəyyən olunur.
Mənşə sertifikatı Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti tərəfindən hüquqi və fiziki şəxslərin (bundan sonra - sifarişçi) müraciəti əsasında verilir.
İxrac ölkəsindən asılı olaraq sifarişçilərə aşağıda verilmiş beş formada mənşə sertifikatları təqdim edilir:
- “CT-1” formalı mənşə sertifikatı malın MDB ölkələrinə ixracı zamanı;
- “A” formalı mənşə sertifikatı malın Ümumiləşdirilmiş Preferensiyalar Sistemi çərçivəsində müəyyən ölkələrə ixracı zamanı;
- “Ümumi” formalı mənşə sertifikatı malın Azərbaycan Respublikasının azad ticarət və preferensial ticarət rejimi barədə ikitərəfli və çoxtərəfli razılaşmaları olmayan ölkələrə ixracı zamanı;
- "AZ-TR" formalı mənşə sertifikatı müvafiq malların, müəyyən edilmiş miqdarda Türkiyə Respublikasına ixracı zamanı;
- "ST-GUAM" formalı mənşə sertifikatı malın GUAM ölkələrinə ixracı zamanı.
Malın mənşə ölkəsi müvafiq ekspertizaların nəticələri əsasında müəyyən olunur. Malın mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi üzrə ekspertizalar Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin tabeliyində “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi“ MMC tərəfindən aparılır. Aparılan ekspertizaların nəticələri əsasında aşağıda verilmiş formada “Ekspertiza aktı” tərtib olunur.
Malın mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi üzrə ekspertizalar Bakı şəhəri üzrə “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” MMC (ünvan: Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi 82), regionlarda isə Mərkəzin Gəncə-Qazax regional bölməsi (ünvan: Gəncə ş. M.Xələfov küç. 18), Aran regional bölməsi (ünvan: Yevlax ş. Bakı pr. 5), Quba-Xaçmaz regional bölməsi (ünvan: Xaçmaz ş. Bakı şossesi 45), Şəki-Zaqatala regional bölməsi (ünvan: Şəki ş. A.Məmmədov küç. 43), Lənkəran regional bölməsi (ünvan: Cəlilabad r. H.Əliyev pr. 244e), Abşeron regional bölməsi (ünvan: Sumqayıt ş. Sülh küç. 1) tərəfindən aparılır.
Ekspertiza aktı iki nüsxədə yüklənməyə hazır olan mal partiyası üçün tərtib edilir. Bir nüsxəsi Mərkəzdə qalır, digər nüsxəsi isə Malın mənşə ölkəsini təsdiq edən sertifikatın tərtib edilməsi üçün Dövlət Xidmətinə təqdim olunur.
Mənşə sertifikatının verilməsinə görə dövlət rüsumu ödənilir. Dövlət rüsumunun məbləği 30 manatdır.
Malın mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi üzrə ekspertiza xidmətlərinə görə sifarişçilərdən Azərbaycan Respublikasının Tarif (Qiymət) Şurası tərəfindən müəyyən olunmuş məbləğdə xidmət haqqı alınır.
Sifarişçilərin müraciətləri əsasında uyğunluq sertifikatının alınması işlərinin təşkili.
28 noyabr 2022-ci il tarixindən “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” MMC uyğunluq sertifikat(lar)ının “Bir Pəncərə” prinsipi ilə əldə edilməsi üzrə yeni xidmətin icrasına başlamışdır.
Uyğunluq sertifikatı – malın texniki reqlamentlərə, standartların və qaydaların müddəalarına, müqavilə şərtlərinə cavab verib-vermədiyini şəhadət edən sənəddir.
Sertifikatlaşdırma dedikdə həm də sertifikatın alınması prosesi nəzərdə tutulur və aşağıdakılar sertifikatlaşdırma obyekləri hesab edilir:
- mallar (işlər, xidmətlər);
- onlarla bağlı proseslər (o cümlədən idarəetmə sistemləri);
- istehsal metodları.
“İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi“ MMC-yə müraciət etməklə uyğunluq sertifikat(lar)ını etibarlı və səmərəli əsaslarla, eləcə də müəyyən hallarda əlavə ekspertizaların keçirilməsi zərurətinin aradan qalxması nəticəsində, həm də operativ şəkildə əldə edə bilərsiniz.
“Bir pəncərə” prinsipi əsasında mənşə sənədlərinin, eləcə də uyğunluq sertifikatlarının əldə edilməsi üzrə məsləhət xidmətlərinin göstərilməsi.
Aşağıdakı məsləhət xidmətlərindən faydalana bilərsiniz:
- İlkin mərhələdə, istehsalı və ya ixracı planlaşdırılan mallara qanunvericiliyin tələblərinə əsasən Azərbaycan mənşəyinin verilməsinin mümkünlüyünün öncədən müəyyən edilməsi;
- Satınalmaya təqdim ediləcək malların mənşə ölkəsinin təyin edilməsi;
- Satınalmaya təqdim ediləcək malların mənşə ölkəsini təsdiq edən sənədin alınması üçün qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq, müraciətin, eləcə də ona əlavə olunan sənədlərin müvafiq sistem vasitəsilə Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə təqdim edilməsi;
- Malın mənşə ölkəsi barədə sertifikat alınması üçün qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə təqdim edilməsi zəruri olan sənədlərin hazırlanması;
- Malın mənşə ölkəsi barədə sertifikat alınması üçün qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq, müraciətin, eləcə də ona əlavə olunan sənədlərin müvafiq sistem vasitəsilə Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə təqdim edilməsi;
- Mənşə ekspertizaları əsasında ixrac olunan mallar və ölkələr barədə məlumatların təqdim edilməsi.